Het Indiase e-magazine The Wire maakte zich een paar dagen geleden ook al kwaad dat Elsevier al die voor Indiase studenten onmisbare wetenschappelijke kennis achter betaalmuren stopt. Ook al heb je succes met zoeken en vinden, dan is dat meestal nog geen garantie voor “hebben of krijgen”. In het nogal polemische stuk in The Wire werd ook uitgebreid ingegaan op Sci-Hub en het vele gebruik van die piratensite om toch aan anders onbetaalbare wetenschappelijke artikelen te komen. En dat niet alleen vanuit minder kapitaalkrachtige landen, maar ook vanuit Europa en de VS. Maar eigenlijk zou de auteur zijn studenten niet naar zulke toch wat dubieuze sites willen verwijzen, waarvan het voortbestaan – mede door toedoen van de Elseviers van deze wereld – toch steeds wat onzeker is.
Hoewel we allemaal natuurlijk van harte hopen dat Open Access doorzet, zal voorlopig nog genoeg materiaal achter betaalmuren verdwijnen. En wat in het verleden al achter die muren geraakt is, komt daar vrijwel zeker niet zo snel meer achter vandaan. Vandaar dat allerlei methoden, tools en handigheidjes worden ontwikkeld om van artikelen die je nodig hebt, toch aan een gratis versie te komen. In eerste instantie liefst nog wel langs legale wegen. En intussen zijn er al zo veel van die wegen en methoden, dat UKB, het samenwerkingsverband van de Nederlandse Universiteits-bibliotheken en de KB, daar vorige week een nieuw overzicht van gepubliceerd heeft. Het is een lange PDF onder de naam “How to get the PDF” (al hoeven die artikelen lang niet altijd PDF’s te zijn). Toch blijkt zelfs die veelheid aan wegen nog regelmatig dood te lopen. Als nummer 12 op die lijst is daarom gelukkig toch ook Sci-Hub toegevoegd, de stormram van Alexandra Elbakyan waarmee bijna elke betaalmuur te slechten is.
Aan dat kunnen verkrijgen wat je gevonden hebt, wordt bij de VOGIN-IP-lezing ook aandacht besteed. In de workshop van Guus van den Brekel kunnen de deelnemers de methoden en tools om aan artikelen te komen zelf uitproberen. Ieder kan daarbij zelf kijken wat zijn of haar favoriete best-practice is. Neem daarvoor dus wel je laptop mee. Als je hier heen wilt en je hebt je nog niet aangemeld, doe dat dan snel, want de middagsessie van Guus is al volgeboekt.
[Het hier genoemde UKB-document is trouwens gebaseerd op een eerder door Guus voor de Universiteit Groningen gemaakt overzicht.]