Sprekers

Lezing: “AI en IE”
De ontwikkelingen van AI hebben de wereld wakker geschud. Nieuwe regelgeving is in de maak. In Amerika worden steeds meer procedures gevoerd tegen OpenAI, de ontwikkelaar van ChatGPT. Veelal met auteursrechtschending als grondslag. Is het een inbreuk op het auteursrecht als de AI tool getraind wordt met auteursrechtelijk beschermd materiaal? En hoe zit het met door AI gegenereerd materiaal? In zijn lezing zal Fulco Blokhuis deze vragen bespreken en komt u er achter waarom deze onwikkelingen relevant zijn voor het auteursrecht en AI.
Presentatie van Fulco’s lezing
Zie ook Fulco’s verslag op Linked-in

Lezing: “Red het internet! Op weg naar de online publieke ruimte”
Meer dan 30 jaar na de uitvinding van het internet is het online domein een onlosmakelijk onderdeel geworden van onze samenleving. Zo ook voor publieke organisaties, die tegenwoordig allemaal een online presence hebben en met hun publiek communiceren via digitale tools en online platforms. Op dit moment ligt de markt van deze tools en platforms volledig in de handen van de grote Big Tech bedrijven, waar we niet omheen lijken te kunnen. Maar klopt dat wel?
Onder de naam PublicSpaces hebben een 50-tal publieke organisaties zoals bibliotheken, omroepen, musea, onderwijsinstellingen, festivals, erfgoedinstellingen en zorgorganisaties de handen ineen geslagen om samen te werken aan een nieuw digitaal ecosysteem dat gebaseerd is op publieke waarden. Waarbij de gebruikers niet worden gezien als commercieel object of als bruikbare data, maar als gelijkwaardige partners die samen een publiek belang hebben.
Door vergroting van het bewustzijn rondom de huidige problemen in de digitale samenleving, door het zoeken naar en promoten van alternatieve tools, door het begeleiden van publieke organisaties bij de transitie naar waardengedreven tools en door het initieren en ondersteunen van de bouw van nieuwe alternatieven werkt PublicSpaces aan een online publieke ruimte waar publieke waarden centraal staan.
Presentatie van Jantien’s lezing

Lezing: “ASML’s Taxonomy Adventure”
ASML, leading supplier to the semiconductor industry, set off on an adventure to design and implement an enterprise taxonomy to improve the productivity and “findability” of its information and expertise. In this deep dive case study, hear about their taxonomy project approach, including customized taxonomy development, system selection, tagging strategy, and integration in priority systems. Daniel will highlight the leading use cases for the taxonomy, as well as the challenges, successes, and lessons learned on the journey that led to successful implementation and adoption. Learn how ASML plans to leverage the implementation to centralize and automate taxonomy management and what steps they are taking to continue integration across the organization.
Presentatie van Daniel’s lezing

Lezing: “Prompt Battle”
Ooit gedacht om het plezier van het genereren van beelden te combineren met de spanning van een rap battle? Doe mee aan de prompt battle!
In plaats van het bedenken van verpletterende zinnen over je tegenstander of te pronken met je beste moves, daagt een prompt battle je uit om een afbeelding te genereren met behulp van AI-tekst-naar-afbeelding software die veel spannender is dan die van je tegenstander. Tijdens een prompt battle zullen deelnemers het tegen elkaar opnemen om te zien wie de meest originele, grappigste of raarste AI gegenereerde afbeelding kan maken.
Met de exponentiële groei van generatieve AI afgelopen jaar, is prompt engineering een must-have vaardigheid geworden. Om beter samen te werken met AI, is het fundamenteel om te leren communiceren met deze ‘Large Language Models’. Een goede prompt bespaart tijd en daarmee rekenkracht van computers, wat op zijn beurt beter is voor ons milieu. De prompt battle is een speelse manier om samen prompt engineering skills onder de knie te krijgen.
Slideshow van de prompt battle

Lezing: “Hybride Intelligentie: de rol van Large Language Models in informatieverwerking”
In deze presentatie verkent Michiel van der Meer taalmodellen (Large Language Models, LLMs) en hun invloed op hoe we informatie zoeken en verwerken. Wat zijn de uitdagingen en kansen die deze technologie biedt? Daarnaast introduceert Michiel het concept ‘Hybride Intelligentie’, dat als doel heeft om mensen en AI te laten samenwerken.
De lezing start met een basisuitleg over LLMs: wat ze zijn, hoe ze functioneren, en hun voordelen. Daarna wordt ingegaan op hoe LLMs ons kunnen helpen bij het begrijpen van teksten, het beantwoorden van complexe vragen en het snel maken van samenvattingen. Maar LLMs hebben ook beperkingen. Ze kunnen onnauwkeurigheden, onzin, of soms zelfs schadelijke inhoud creëren. Ook kunnen LLMs bepaalde perspectieven missen, wat leidt tot een beperkt wereldbeeld. Dit maakt het voor gebruikers moeilijk om de betrouwbaarheid van informatie te beoordelen.
Hybride Intelligentie, de combinatie van menselijke en kunstmatige intelligentie, kan betere resultaten opleveren. Deze presentatie geeft inzicht in de nieuwste AI-ontwikkelingen en de rol van taalmodellen in informatieverwerking. We nodigen uit tot verdere discussie over de toekomst van deze technologieën.
Presentatie van Michiel’s lezing

Lezing: “Solving World War II Photo Mysteries with Open Source Techniques”
Voor deze lezing zal Annique u meenemen op een intrigerende reis door de tijd, waarbij moderne OSINT technieken worden ingezet om verborgen geschiedenis te onthullen. Vandaag verkennen we het verleden met behulp van state-of-the-art tools en informatiebronnen, zoals Google Lens, Delpher en de rijke gegevens van het Centraal Bureau voor Genealogie (CBG).
Geschiedenis is vaak als een puzzel waarvan sommige stukjes ontbreken. Maar dankzij de opkomst van digitale technologieën en openbare bronnen hebben we nu de mogelijkheid om deze ontbrekende stukjes te vinden en zo een completer beeld te krijgen van wat er zich in het verleden heeft afgespeeld.
We zullen ontdekken hoe Google Lens ons in staat stelt om oude afbeeldingen te analyseren, Delpher, een schatkamer van historische Nederlandse kranten, biedt ons de mogelijkheid om in de tijd terug te reizen door de geschreven woorden van het verleden. Het CBG levert waardevolle genealogische gegevens die ons helpen bij het reconstrueren van de levens van onze voorouders en het begrijpen van onze geschiedenis op een persoonlijk niveau.
Bereid uzelf voor op een reis door de tijd waarin Annique de kracht van moderne technologieën en openbare bronnen combineert om vraagstukken uit het verleden te ontrafelen.
Ik hoop dat u geïnspireerd zal raken door de mogelijkheden die OSINT biedt.
Presentatie van Annique’s lezing
[Zie ook deze publicatie van Annique Mossou over dit onderwerp.]

Lezing: “Automatisch metadateren: de kansen en de uitdagingen”
Het gebruik van Artificiële Intelligentie (A.I.) daar kunnen we niet meer om heen. Deze technologie biedt ons ook de kans om ons voor te bereiden op de toekomst. Gebruikers van bibliotheken zijn steeds meer gewend om te zoeken in zoekmachines of vragen te stellen aan open A.I. Echter wanneer je dit op het vak van bibliografen en metadata wilt toepassen komt hier heel wat bij kijken. Wat zijn op dit moment de voordelen, kansen, uitdagingen, bedreigingen als je deze twee disciplines gaat combineren? Wat kan een engineer leren van een bibliograaf en andersom? Welke kansen biedt rijkere data voor het ontsluiten van collecties?
Standaardiseren van Metadata maakt het mogelijke om nieuwe zoekstrategieën en tools te ontwikkelen. Hoe creëer je een nieuwe manier van werken die gebaseerd is op een visie die rekening houdt met het belang van het boek en de lezer? Hoe borg je representativiteit? Artificiële Intelligentie biedt ons de kans om collecties op een meer diverse manier te ontsluiten. Bij NBD Biblion wordt sinds 2018 gewerkt aan deze modellen en ontstaan mooie samenwerkingen tussen de traditionele bibliografen en de onderzoekers en programmeurs van A.I. technologie.
Presentatie van Niels’ lezing

Lezing: “PiCo: Historische personen beter vindbaar maken”
In 2023 heeft het CBG|Centrum voor Familiegeschiedenis een nieuwe standaard ontwikkeld voor historische persoonsgegevens: Persons in Context, afgekort PiCo. PiCo is een linked data standaard voor het registreren en uitwisselen van historische persoonsgegevens. Eén van de belangrijkste eigenschappen van de standaard is dat het de mogelijkheid biedt om gegevens van verschillende bronnen, zelfs over instellingen heen, aan elkaar te koppelen.
PiCo is in eerste instantie bedoeld als opvolger van A2A. A2A is de uitwisselingsstandaard waarmee de meeste archieven in Nederland hun historische persoonsgegevens beschikbaar stellen voor het landelijke genealogisch platform WieWasWie. Voor de nieuwe versie van WieWasWie heeft het CBG zichzelf de zeer ambitieuze doelstelling opgelegd om zo veel mogelijk registraties van historische personen aan elkaar te koppelen. Dat gaat dus niet alleen over BN’ers, maar over álle Nederlanders! PiCo is het fundament voor die ambitie. En daarbij krijgen we bijval uit onverwachte hoek… PiCo is niet alleen geschikt voor genealogisch onderzoek, maar ook voor allerlei andere onderzoeksgebieden. Wil je meer weten over deze nieuwe standaard, of heb je zelf een collectie met historische persoonsgegevens die je graag beter wilt ontsluiten? Kom dan luisteren naar wat het CBG hierover te vertellen heeft.
Presentatie van Pieter’s lezing